İlaç Takip Sistemi(İTS)

Sağlık bakanlığının bir süredir uyguladığı “İlaç Takip Sisteminin (İTS) 2. Ayağı olan “Faz-2” çalışmasında sona doğru yaklaşıyoruz.

 

Hatırlanacağı gibi İlaç firmaların üretim bildirimleri ve eczanelerin satış bildirimlerinden oluşan Faz-1 uygulaması daha önce uygulanmaya başlanmıştı.Bu sistemin İlaç üreticisi/Ecza deposu ve Ecza Deposu/Eczane alışverişlerini takip etmek amacıyla hazırlanan ama firmaların tam anlamıyla hazırlanamamasından dolayı başlama süresi 01 ocak 2011 tarihine ertelenen Faz-2 uygulaması için de hazırlıklar tamamlanmak üzere.

 

 Faz-2 uygulamasının Faz-1 uygulamasından en büyük farklılığı ; sevkiyat işlemlerinde , Sağlık Bakanlığına kutu seri numaralarının bildirilmesinin yanı sıra sevkiyatın muhatabı olan karşı firmaya da kutu seri numaralarının yanında , sistemin yürüyebilmesi için , koli ve palet numaralarının da bildirilmesi gibi bir ihtiyacı doğurmasıdır. Bu ihtiyaç, ilaç firmaları ve ecza depoları arasında karşılıklı mutabakata varılarak yapılacak ortak bir çalışma ile giderilebilir. Bu bağlamda tüm ilaç firmaları ve ecza depoları muhatabı olan ticari firmalar ile görüşmelerini sürdürmektedir.

 

 Teknosol yazılım firması olarak tüm gelişmeleri yakından takip etmekte ve Faz-2 için gerekli olan tüm yazılım ve donanım altyapı çalışmalarında son aşamaya gelmiş bulunmaktayız.

 

Güncelleme: Eylül 2010

 

İTS Sistemi Vera İTS

 

Sağlık Bakanlığı tarafından 01.01.2010 tarihinde yürürlüğe giren "İlaç Takip Sistemi", ilaç üreticisi şirketler, ecza depoları ve eczaneleri kapsamaktadır. Projenin amacıysa ilaçların izlenebilmesini temin etmek için veri toplamaktır.İlaç üretici şirketlerde başlayan veri oluşumu, ilaç kullanıcısına son nokta olan eczanelere dek sürmektedir.

 

İlaç firmaları tarafından üretilen ya da ithal edilen bir ilacın Sağlık bakanlığına bildirimini gerçekleştirmektedir. Bu bildirim şekli  ithalat veya üretimi ifade edebileceği  gibi deaktivasyon işlemini de ifade edebilir. Yine bu program üzerinden bildirim sonuçları da takip edilebilir.

 

Vera İTS modülü kapsamında, ilaçların doğru bir şekilde Sağlık bakanlığına bildirilip-bildirilmediğini kontrol etmek amacıyla  “Bildirim Kontrol programı”  yer almaktadır.Bu program sayesinde Sağlık bakanlığı verilerine tekrar ulaşılarak daha önceden gerçekleştirilmiş işlemin Sağlık bakanlığı verileri içerisindeki posizyonu da rahatlıkla izlenebilir.

 

 

Vera İTS modülü karebarkod üreten farklı  üretim sistemleri ile entegre çalışabilmektedir.Bu entegrasyon esnasında veri akışı XML formatında hazırlanmış dosyalar üzerinden yapılır. Vera İTS modülüne yer alan rapor programları ile kullanıcılar kendi raporlarını oluşturabilirler.Raporlarda yer alacak kolonları belirleyebilir, istedikleri kolonlara göre gruplama,filtreleme,ara toplam,alt toplam alabilir , daha sonra rapor verilerini pdf,excel,printer gibi dış ortamlara taşıyabilirler.Oluşturdukları raporları ismlendirerek saklayıp diğer kullanıcıların kullanımına da sunabilirler.

 

Güncelleme: Nisan 2010

 

Sisteme XML ile Veri Transfer Etme

 

Bu adımda üretim tesisinde 2D Datamatriks baskısı gerçekleştirilen  ve firma tarafından onaylanan veya fason olarak üretimi dışarıda yapılan ürünlerin XML dosyasını okuyarak Sağlık Bakanlığı İTS Bildirim işlemlerine aktarılmayı bekleyen kayıt olarak görünmesi sağlanır.

 

Ayrıca Fason olarak üretilen ürünlerin verilerinin ruhsat sahibi firmaya iletilebilmesi için firmanın formatında XML dosyası bu bölümden oluşturulmaktadır. Bu adımı kullanarak sistemimize XML aktaracağımız dosyada  bilgileri daha önce gönderdiğimiz kayıtlar varsa hatalı listesini alınabilir.

 

Sağlık Bakanlığı İTS Bildirim İşlemleri

 

Sağlık bakanlığına bildirmeye hazır hale gelen bilgileri istediğimiz limitlerde burada görüntüleyip seçtiğimiz kayıtlara üretim aktivasyonunu yapılır.Bildirim Bekleyen, Bildirimi Gerçekleştirilmiş, Bildirim Kapsamına Giren Kayıtlar, Bildirim Kapsamına Girmeyen Kayıtlar çeşitli Stok filtreleri kullanılarak ( Gtin, Şarj Lot, Stok Tipi, Stok Grubu) burada listelenir. Seçilen kayıtlar Excel, Pdf, Xml, Printer ortamlarında raporlanabilir. Seçilen kayıtların Bildirim Kapsamından çıkartılması yada tekrar Bildirim Kapsamına alınabilmesi sağlanır. Deaktivasyon da bu bölümden yapılmaktadır.

 

İlaç Bildirim Doğrulama

 

Sağlık Bakanlığına bildirilen ilaçların sorgulaması bu bölüm kullanılarak yapılmaktadır. Bu bölüm sık kullandığımız bölümdür. Gtin – Şarj/Batch No, Son kullanma tarihi, Kutu serino bilgileri kullanılarak sorgulama yapılmaktadır.

 

Kavramlar

 

Sağlık bakanlığının belirlediği, proje genelinde geçerli olan kavramlarsa şöyle özetlenebilir.

 

GS1: Merkezi Brüksel'de bulunan Etkin Tedarik Zinciri Çözüm ve Standartları geliştiren uluslararası organizasyon.

 

Global Trade Item Number (GTIN) : Ticari ürünlerin dünya genelinde tek olarak tanımlanmasını sağlayan, içeriği(yapısı) GS1 tarafından belirlenen ürün numarası.

 

Küresel Yer Numarası: (GLN: Global Location Number) GS1 tarafından belirlenen üretici, ithalatçı, lojistik ilsem merkezi, ecza deposu ve eczane gibi birimlerin tanımlanmasında kullanılan ve 13 byte uzunluğundaki uluslar arası yer numarası.

 

Kare barkod

 

'İTS'de uygulanacak ve "ISO/IEC 16022 International Symbology Specification-Data Matrix ECC 200 Version" nu esas alacak iki boyutlu barkod alfabesi.

Web tabanlı olan bu proje genelinde üretici firmanın ilaç üretimi bildirim formatı aşağıda olduğu şekildedir.

 

Üretim Bildirimi Formatı

 

1. Bildirim Tipi "<DT>" : 2 karakter uzunlukta alfanümerik.

2. Üretici / İthalatçı "<MI>" : Sistemde "M" olarak kodlanır.

3. Ürün Tipi "<PT>" : 2 karakter uzunlukta alfanümerik. İlaç için <PP>

4. Üretim Tarihi "<MD>" : XML Tarih biçimi (YYYY-MM-DD)

5. Ürün GTIN "<GTIN>" : 14 karakter uzunlukta nümerik.

6. Ürün Son Kullanma Tarihi "<XD>" : XML Tarih biçimi (YYYY-MM-DD)

7. Ürün Parti Numarası "<BN>" : 20 karakter uzunlukta alfanümerik.

8. Ürün Sıra No "<SN>" : 20 karakter uzunlukta alfanümerik.

9. Belge Tarihi "<DD>" (seçimli) : boş

10. Belge Numarası "<DN>" (seçimli) : boş

 

Sağlık Bakanlığının bir test server'ı kurarak ilaç bildirim verisini değişik adetlerde deneme amaçlı aldığı proje genelinde çetin iletişim sorunları aşılarak, sağlık bakanlığına veri aktarımı gerçekleştirilmiştir. Sağlık Bakanlığının kurmuş olduğu telefon destek hattıyla bağlantıya geçebilmek için, bıkmak bilmeden ulaşmaya çalışmak gerekmektedir (ki bu süre günler uzunluğunda bile olabilir). İlaç üretim bildiriminin kaç adet üzerinden yapılacağıysa henüz kesinlik kazanmamıştır. Bahsi geçen rakamlarsa 1000, 5000 benzerleridir. Üretilen her kutu ilacın ayrı bir barkod numarasıyla takip edilmesi ve sağlık bakanlığının bildirim sonrası geri dönmüş olduğu aktarım bilgisinin ilişkili olarak saklanması sebebiyle, projenin kendisini iyi bir makine parkı ve geniş disk alanını zorunlu hale getirmektedir. Bu amaçla proje için çift işlemcili server ve 250GB SCSI disk başlangıç kullanımı olarak tercih edilmiştir. Projenin platformu Sağlık Bakanlığı için Java ve Oracle dır. Konuştuğumuz kendi platformumuz ise MsSql Server 2005 ve .Net 2008 C# dır. WSDL üzerinden oluşturulan function'lar web sunucu ile karşılıklı konuşmayı kolaylıkla sağlamıştır. Projenin genelinde aktivasyon adı verilen ürünün imalat bilgisinin bildirilmesine benzer yapıda deaktivasyon adı verilen ürünün imha bilgisinin Sağlık Bakanlığına bildirimi işlemi de test edilmiştir.

 

Denendiği ülkelerde kesin bir başarı elde edilememişse de ülkemizde projenin başarıya ulaşmasını umut ediyoruz.